Zodra een soevereine Palestijnse staat een feit is, zal Hamas zijn gewapende vleugel ontbinden en is het bereid tot een langdurige wapenstilstand met Israël. Dat zegt een politieke topfunctionaris van de organisatie.
De vooraanstaande functionaris, Khalil al-Hayya, deed zijn uitspraken in een interview met persbureau The Associated Press. Hij pleit voor realisering van de zogeheten tweestatenoplossing, de vredesformule van ‘twee soevereine staten, Israël en Palestina, zij aan zij langs de grenzen van vóór de Zesdaagse Oorlog van juni 1967’. Palestina omvat daarin de Gazastrook, de Westelijke Jordaanoever en de hoofdstad Oost-Jeruzalem, samen zo’n 20 procent van historisch Palestina.
Onderdeel van die oplossing is, beklemtoont Al-Hayya, ook de terugkeer van de Palestijnse vluchtelingen naar hun woonplaatsen, in overeenstemming met de VN-resoluties die daarover zijn aangenomen. In de jaren 1947-1949 werden circa driekwart miljoen Palestijnen van huis en haard verdreven (de Nakba), in 1967 nog eens zo’n 400 duizend. Zij hebben het recht van terugkeer en op compensatie van hun door Israël geroofde en geconfisqueerde bezittingen, maar worden daar door Israël nog altijd van weerhouden.
Hamas heeft herhaaldelijk openlijk ingestemd met de tweestatenoplossing, stelt Al-Hayya. Hoewel het zich in het verleden soms ook compromisloos toonde, bleek het inderdaad even vaak tot vérgaande compromissen bereid. Zo schreef het in 2017 in zijn herziene ‘handvest’ dat het de tweestatenoplossing ‘beschouwt als een formule van nationale [Palestijnse] consensus’.
Hamas verzet zich met geweld tegen de Israëlische bezetting van de Westoever, Gaza en Jeruzalem, verduidelijkt Al-Hayya. Zodra de bezetting is opgeheven en de Palestijnse rechten en staat zijn gerealiseerd, zal Hamas louter nog als politieke partij fungeren, stelt hij. Zoals dat volgens hem in de loop van de geschiedenis met veel verzetsbewegingen is gegaan:
Als ze onafhankelijk werden en hun staat en rechten gerealiseerd zagen, werden het politieke partijen en gingen gewapende verzetsgroepen op in het nationale leger. […] Wij zijn dan bereid een wapenstilstand van vijf jaar of langer met Israël te sluiten, zodat we in veiligheid kunnen leven.
Nederland en de EU zijn fervente voorstanders van de tweestatenoplossing, en onder president Joe Biden geldt dat ook voor de VS. Althans op papier. In de praktijk hebben de westerse mogendheden nagelaten die oplossing, waarvoor met de Oslo-akkoorden van 1993-1995 een fundament werd gelegd, te implementeren.
Bovendien hebben zij Israël toegestaan de Westoever en Oost-Jeruzalem op grote schaal te koloniseren. Sinds het begin van de bezetting in juni 1967 heeft Israël er enkele honderden illegale nederzettingen gebouwd. Daarin huisvestte het driekwart miljoen kolonisten, veelal afkomstig uit Europa en de VS, daarmee een soevereine staat Palestina onmogelijk makend.
De huidige Israëlische regering trekt die lijn op volle kracht door en is net als haar voorgangers fel gekant tegen een Palestijnse staat. Met zijn From the river to the sea-politiek heeft Israël feitelijk een éénstaatoplossing gecreëerd, waarin het volgens alle mensenrechtenorganisaties van betekenis een apartheidsregime uitoefent.
Nederland, de EU en de VS peinzen er echter nog altijd niet over de illegale kolonisering – onder internationaal recht een oorlogsmisdaad – door middel van sancties een halt toe te roepen. Bovendien weigeren zij tot de dag van vandaag de staat Palestina te erkennen. Van de door hen gepromote twee staten erkennen zij er slechts één.
Met die politiek houden Israël en zijn westerse bondgenoten de kwestie-Palestina in stand, en daarmee ook het gewelddadige verzet van Hamas en een organisatie als Palestijnse Islamitische Jihad (PIJ). Zelfs de aanval van deze organisaties op 7 oktober 2023, waarbij in het zuiden van Israël 782 burgers met bruut geweld werden omgebracht en circa 250 militairen en burgers werden ontvoerd, bracht de westerse mogendheden niet tot bezinning.
Zonder uitzondering schaarden zij zich achter het meedogenloze offensief in Gaza waarmee Israël sindsdien onder het valse argument van ‘zelfverdediging’ een veelvoud van de misdaden van Hamas en PIJ heeft gepleegd. In zes en een halve maand heeft het vrijwel de complete Gazastrook onleefbaar gemaakt, meer dan driekwart van de 2,3 miljoen Gazanen ontheemd, ruim 34.300 Palestijnen gedood en een hongersnood ontketend. Vele duizenden Palestijnen worden vermist.
Ondanks dit misdadige geweld, dat met de aanstaande aanval op de stad Rafah nog een nieuw bloedig hoofdstuk dreigt te krijgen, heeft Israël volgens Khalil al-Hayya hooguit 20 procent van de infrastructuur en menskracht van Hamas vernietigd. Dat bevestigt wat iedereen met gezond verstand al wist: de gedachte dat het Palestijnse gewapende verzet kan worden geëlimineerd is wensdenken, en er bestaat geen militaire oplossing voor de kwestie-Palestina, alleen een politieke. Daarvoor biedt Al-Hayya namens Hamas nu eens te meer een duidelijke opening.
