Komende vrijdag 6 september om 10.00 uur buigt de Hoge Raad zich over de eerdere uitspraak van het Haags Gerechtshof die de door- en uitvoer van F-35-onderdelen met bestemming Israël verbiedt. In de door Oxfam Novib, PAX en The Rights Forum aangespannen zaak ging de Nederlandse staat tegen de uitspraak in cassatie.
Het Haags Gerechtshof oordeelde op 12 februari dat de Nederlandse regering de export van onderdelen van F-35-gevechtsvliegtuigen naar Israël moest staken. Volgens het hof bestaat er een duidelijk risico dat met die vliegtuigen ernstige schendingen van het humanitair oorlogsrecht worden gepleegd in Gaza.
Met de uitspraak stelde het hof Oxfam Novib, PAX en The Rights Forum in het gelijk. De rechtstreekse export van F-35-onderdelen naar Israël ligt dan ook sinds februari stil. De Nederlandse Staat ging echter tegen de uitspraak in cassatie bij de Hoge Raad. Aanstaande vrijdag 6 september zetten beide partijen daar hun standpunt uiteen. De zitting is vanaf 10.00 uur via een livestream te volgen, in het Nederlands en desgewenst ook in het Engels.
Michiel Servaes, directeur van Oxfam Novib:
Het blijft pijnlijk dat een rechtsgang nodig was om de Nederlandse betrokkenheid bij het geweld in Gaza te doen stoppen. Maar het baanbrekende arrest van het Haags Gerechtshof eerder dit jaar bood in elk geval een sprankje hoop. Het is teleurstellend dat de Nederlandse Staat zich blijft verzetten tegen de exportstop – en daarmee tegen internationale afspraken waar ze zichzelf aan gecommitteerd heeft – zelfs nu de oorlog al elf maanden voortduurt en er maar geen einde komt aan de ellende voor de mensen in Gaza. Namens hen, namens onze humanitaire collega’s ter plekke en namens iedereen in Nederland die een principiële lijn wil trekken, staan wij vrijdag opnieuw voor de rechter. We gaan door met deze strijd tot het recht zegeviert en tot een permanent staakt-het-vuren voor Gaza.
Liesbeth Zegveld, advocaat namens de drie organisaties:
Met het leveren van F-35-onderdelen aan Israël maakt de regering Nederland potentieel medeplichtig aan oorlogsmisdrijven in Gaza en miskent daarmee de meest fundamentele mensenrechten. De gruwelijkheden in Gaza gaan ons allemaal aan, omdat ze ingaan tegen al onze gedeelde waarden en normen.
Met de F-35’s voert Israël onder andere aanvallen uit op zogenoemde ‘veilige zones’, en op ziekenhuizen en VN-scholen waar ontheemde Palestijnen schuilen. Onlangs werden bij een Israëlische aanval op een schoolgebouw in Gaza-Stad tientallen Palestijnse burgers gedood. Sinds 7 oktober zijn er al meer dan 40 duizend Palestijnen gedood. Het overgrote deel hiervan zijn burgerslachtoffers. Waarschijnlijk is het werkelijke dodental veel hoger door de inzet van honger en watergebrek als oorlogswapen. Het Internationaal Gerechtshof oordeelde eerder al dat het plausibel is dat Israël in strijd met het genocideverdrag handelt.
