Volgens beproefd tendentieus recept maakten CIDI en PVV een Nederlandse diplomate verdacht vanwege haar politieke opvattingen. De poging van PVV’er De Roon haar te laten ontslaan strandde op een onverzettelijke minister Blok: ‘De heer De Roon vraagt eigenlijk om een ambtenaar te ontslaan op grond van het hebben van een mening.’
De in de Grondwet vastgelegde vrijheden van meningsuiting en vereniging gelden ook voor ambtenaren. Wie daaraan twijfelt kan het nalezen in de Ambtenarenwet. Die boodschap had minister Stef Blok van Buitenlandse Zaken voor Raymond de Roon, Tweede Kamerlid van de PVV.
De laatste wilde dat de minister een Nederlandse diplomate zou ontslaan vanwege haar politieke opvattingen over de kwestie-Palestina/Israël. Tijdens het Vragenuur van 28 mei in de Kamer beschuldigde hij de vrouw, die met buitengewoon verlof is, ervan ‘onze goede betrekkingen met Israël te ondermijnen’.
De in het debat niet met name genoemde vrouw is een van de grondleggers van de One State Foundation, een organisatie die probeert in Israël en Palestina steun te verwerven voor een éénstaatoplossing met gelijke rechten voor alle inwoners. ‘Een wantoestand’, noemt De Roon het, want ‘daarmee gaat zij dus keihard in tegen het beleid van de regering dat is gericht op een tweestatenoplossing’.
Het is zacht gezegd opmerkelijk dat uitgerekend De Roon aanstoot neemt aan een pleidooi voor een éénstaatoplossing. De PVV is zelf voorstander van zo’n oplossing, zij het zonder gelijke rechten voor joodse en niet-joodse inwoners. Volgens de partij komen de bezette Palestijnse Westelijke Jordaanoever – door de PVV in bijbelse termen aangeduid als ‘Judea en Samaria’ – en bezet Oost-Jeruzalem de staat Israël toe. De PVV roept de regering op de illegale Israëlische bezetting en kolonisering van Palestijns gebied voluit te steunen. En de Palestijnen? Die hebben al een staat: ‘Jordanië is Palestina’, aldus de PVV.
Minister Blok legde De Roon geduldig uit hoe het ook alweer zit met de Grondwet en de Ambtenarenwet, speciaal waar het gaat om wat hij noemde ‘de belangrijke principes vrijheid van meningsuiting en vrijheid van vereniging’. Nog los van het feit dat de diplomate voorafgaand aan haar verlof het ministerie op de hoogte had gebracht van haar komende activiteiten, staat het haar vrij een politieke opvatting te hebben en in dat kader een vereniging op te richten. Minister Blok:
Dan vraagt de heer De Roon eigenlijk […] om een ambtenaar te ontslaan op grond van het hebben van een mening. Ik denk dat we daar niet heen moeten willen in Nederland. Het criterium is of mensen hun functie goed vervullen, en daaraan is in dit geval geen enkele reden tot twijfel. […] We moeten echt niet naar een land toe waarin ambtenaren niet in staat gesteld zouden worden om verschillende politieke meningen te hebben en om gebruik te maken van de grondrechten die anderen ook hebben.
De nuchtere woorden van Blok waren voor De Roon aanleiding er ook met het andere been gestrekt in te gaan. Hij beschuldigde de diplomate ervan dat zij ‘in 2014 opriep tot een onmiddellijke boycot van de staat Israël’ – een onjuiste en bovendien irrelevante beschuldiging, want ook het oproepen tot boycots geniet grondwettelijke bescherming. Ook De Roon mag aan boycots meedoen zoveel hij wil.
De PVV’er ging nog een forse stap verder door de diplomate van antisemitisme te betichten, de beschuldiging die tegenwoordig in stelling wordt gebracht tegen iedere vorm van solidariteit met Palestijnse rechten. Door lukraak mensen van antisemitisme te beschuldigen verliest dat begrip iedere betekenis, maar daar lijkt De Roon niet wakker van te liggen:
Deze diplomate streeft met haar stichting de ontmanteling na van Israël als Joodse staat en dat is puur antisemitisme.
Minister Blok hield de rug stoïcijns recht. Met grote vanzelfsprekendheid verdedigde hij de rechten van de diplomate tegen de verdachtmakingen van De Roon. En ook tegen de pogingen van Kees van der Staaij (SGP) en Joël Voordewind (ChristenUnie), die in het kielzog van De Roon de geloofwaardigheid en het functioneren van de diplomate in twijfel trokken.
Dat de drie partijen samen optrokken is geen toeval. SGP, ChristenUnie en PVV vormen sinds jaar en dag de speerpunt van de zogenoemde Israël-lobby in het Nederlandse parlement. Op agressieve wijze behartigen zij de belangen van de Israëlische regering en bestrijden zij iedere vorm van oppositie daartegen. Pleidooien voor een éénstaatoplossing werken bij hen als de spreekwoordelijke rode lap op de stier – behalve als die oplossing van de PVV komt en ten koste gaat van de rechten van de Palestijnen.
Het voorbereidende werk voor de operatie was verricht door een andere loot van de Israël-lobby, het bekende Centrum voor Informatie en Documentatie Israël (CIDI). Net als de genoemde politici is de organisatie specialist in het in diskrediet brengen van personen en organisaties met onwelgevallige opvattingen.
Op 26 mei zette het CIDI de schijnwerper op de diplomate, haar One State Foundation en het ministerie van Buitenlandse Zaken. In een artikel met de bizarre kop ‘Nederlandse diplomaat krijgt verlof om einde Joodse democratie te propageren’ beschuldigde Hidde van Koningsveld, voorzitter van de CIDI-jongerenorganisatie CIJO, het ministerie van ‘pro-Palestijns activisme’. De One State Foundation omschreef hij als een ‘radicale stichting’ die ‘de éénstaatoplossing en een boycot van Israël promoot’.
Met het merkwaardige begrip ‘Joodse democratie’ bedoelt Van Koningsveld natuurlijk de Israëlische democratie. Het vereenzelvigen van ‘Israëlisch’ met ‘joods’ is een kwalijke gewoonte in lobbykringen, bedoeld om kritiek op Israël als antisemitisme te kunnen framen.
Om in een land als Nederland, dat Israël van oudsher opzichtig de hand boven het hoofd houdt, het ministerie van Buitenlandse Zaken te beschuldigen van ‘pro-Palestijns activisme’ is, om het netjes uit te drukken, vergezocht. Maar het illustreert glashelder de rigoureuze werkwijze van de Israël-lobby: niet alleen de diplomate en haar ‘radicale’ One State Foundation worden verdacht gemaakt, ook het ministerie dat haar onbetaald verlof verleende om ‘het einde van de Joodse democratie’ te bespoedigen.
Op een onwaarheid meer of minder wordt daarbij niet gekeken. Wie het programma van de One State Foundation leest zoekt vergeefs naar de door Van Koningsveld genoemde ‘promotie van een boycot van Israël’. Sterker nog: het woord ‘boycot’ komt er helemaal niet in voor. Het zijn ongemakken waardoor de Israël-lobby zich niet laat tegenhouden. Het doel heiligt alle middelen.
Van Koningsveld meldt dat ‘ook de bestuursleden en adviseurs van de Foundation pleiten voor BDS (Boycot, Desinvesteringen, Sancties) tegen Israël’. Die bestuursleden en adviseurs vormen een interessant gezelschap van Israëli’s, Palestijnen en Nederlanders, die vanzelfsprekend het volste recht hebben om voor BDS-maatregelen tegen welk land dan ook te pleiten. Net als Van Koningsveld zelf.
De Israëlische regering echter ziet BDS als een ‘strategische bedreiging’ en heeft alle hulptroepen gemobiliseerd voor een wereldwijde ‘Oorlog tegen BDS’. Daarin zijn alle middelen toegestaan om de BDS-beweging en alles wat naar solidariteit daarmee zweemt uit te schakelen.
En dus kunnen we bij Van Koningsveld zelfs lezen dat de Nederlandse diplomate vijf jaar geleden een oproep om Israël te boycotten op Facebook heeft gedeeld – aan recenter ‘belastend materiaal’ ontbrak het blijkbaar. Dat die oproep een toegift was onder een interessante verhandeling over Israëlisch geweld die allicht de reden voor het delen was vermeldt hij niet. Wel wijst hij erop dat de BDS-beweging ‘eerder deze maand nog door de Duitse Bondsdag als antisemitisch werd aangemerkt’ – wij schreven op 23 mei over de betreffende Bondsdagmotie, waarin BDS-sympathisanten op beschamende wijze worden belasterd en gecriminaliseerd.
De suggestie die Van Koningsveld probeert te wekken is moeilijk mis te verstaan: rond de diplomate en de One State Foundation hangt de geur van antisemitisme.
Het is het CIDI en zijn jongerenafdeling ten voeten uit: personen en organisaties met ongewenste denkbeelden worden met leugens en tendentieuze beweringen verdacht gemaakt en geïntimideerd. Een week eerder deed Van Koningsveld hetzelfde in een brief aan het College van Bestuur van de Universiteit Tilburg, waarin hij zich beklaagde over een door twee docenten georganiseerd debat met de titel Collaborating with Israeli Universities? A Roundtable.
De brief staat bol van de insinuaties en onjuistheden. Al in de tweede zin schrijft Van Koningsveld dat de twee docenten ‘zich in het verleden hebben uitgesproken voor de boycotbeweging BDS’. Maar uit het artikel waarnaar hij ter onderbouwing verwijst blijkt iets heel anders: de twee hebben geen steun uitgesproken voor BDS, maar in 2016, samen met tweehonderd collega’s van rechtenfaculteiten in vijftien Europese landen, een manifest ondertekend waarin wordt onderstreept dat het propageren van BDS-activiteiten binnen de democratische rechtsorde past. En wordt beschermd door de vrijheid van meningsuiting en vergadering. Een van de twee docenten, Michiel Bot, publiceerde in 2018 een juridische analyse – Het recht om te boycotten – die tot dezelfde conclusie leidde.
In de brief maakt Van Koningsveld BDS met een ratjetoe aan beweringen verdacht als een ‘radicale’ en ‘extremistische beweging’ die ‘Israël demoniseert’ en niet zozeer voor de rechten van de Palestijnen opkomt, maar het op ‘het bestaansrecht van de Joodse staat’ voorzien heeft. Ook ditmaal vermeldt hij dat de Duitse Bondsdag BDS als antisemitisch heeft betiteld. Zelfs meent hij te weten dat ‘volgens velen BDS inherent antisemitisch’ is.
Op vergelijkbare wijze plaatst Van Koningsveld de externe sprekers die voor het debat waren uitgenodigd in de verdomhoek. Een van hen is Adri Nieuwhof, die meerdere artikelen publiceerde op de site van The Rights Forum. Van Koningsveld noemt haar ‘een zeer radicale anti-Israël activist’ die ‘op Twitter de Joodse staat regelmatig vergelijkt met nazi-Duitsland, door bijvoorbeeld te spreken over Israeli Nazis’. Maar de tweet waarnaar hij ter onderbouwing verwijst toont aan dat ook deze grove beschuldiging uit de lucht gegrepen is. Daarin citeert Nieuwhof uit interviews die zij hield met de in 2014 gestorven bekende joodse Nederlander Hajo Meyer. Het was Meyer die de gewraakte uitspraak deed, niet Nieuwhof.
Van Koningsveld eindigt zijn schotschrift met het verzoek aan het College van Bestuur om ‘pal te staan voor de academische vrijheid en tegen antisemitisme, door stelling te nemen tegen pogingen om Israël te boycotten’. Het College liet hem per kerende post weten inderdaad pal te staan voor de academische vrijheid. En het debat derhalve niets in de weg te zullen leggen. Dat voldeed immers aan alle door de universiteit gestelde voorwaarden: het was voor iedereen toegankelijk, er werden uiteenlopende meningen voor het voetlicht gebracht, het stond alle aanwezigen vrij hun mening te geven en de veiligheid was gewaarborgd.
Je zou zeggen dat het debat in Tilburg een ideale gelegenheid was voor het CIDI om in discussie te gaan met de ‘BDS-extremisten’. Maar in een open debat is de Israël-lobby niet geïnteresseerd. Integendeel, alles is er juist op gericht het debat te vergiftigen en onmogelijk te maken. Niet de Nederlandse diplomate en de One State Foundation, en niet de Tilburgse docenten en de BDS-beweging zijn ‘radicaal’ en ‘extremistisch’, maar de organisaties en personen die hen met behulp van laster en achterklap proberen monddood te maken.
Het meest weerzinwekkende aspect van hun ‘Oorlog tegen BDS’ is het goedkope misbruik van de strijd tegen het antisemitisme. BDS is gericht tegen het beleid van de staat Israël, om precies te zijn tegen de illegale Israëlische bezetting en kolonisering, tegen de institutionele discriminatie van Palestijnen in Israël en tegen het blokkeren van het recht van terugkeer van de Palestijnse vluchtelingen. Acties van de BDS-beweging zijn gericht tegen ondernemingen en instellingen die dit systeem van onderdrukking in stand houden, ongeacht of daar joden, christenen, moslims of anderen werkzaam zijn. Met antisemitisme heeft dat niets te maken. Er is geen sprake van dat BDS zich zou richten tegen willekeurige joodse ondernemingen of gemeenschappen in Nederland of andere landen.
Ook in Nederland staan als het om Palestina/Israël gaat grondrechten – de vrijheden van meningsuiting, vereniging en deelname aan boycots – in toenemende mate onder druk. Het valt te voorspellen dat, in navolging van Duitsland, ook in ons parlement een motie zal worden ingediend waarin de regering wordt opgeroepen de BDS-beweging tot bolwerk van antisemitisme te verklaren en af te snijden van subsidies, vergunningen en andere faciliteiten.
Het is een onheilspellende ontwikkeling, waartegen een scherp tegengeluid geboden is. Minister Blok gaf het goede voorbeeld, maar om de grenzen van het open debat te bewaken en een eind te maken aan het doelbewust beschadigen van personen en organisaties is meer nodig. Politieke partijen dienen principieel stelling te nemen en zich luid en duidelijk uit te spreken tegen de houtrot die onze democratische verworvenheden bedreigt. Het is de hoogste tijd.
