Welke politieke partijen willen een staakt-het-vuren in Gaza? Welke erkennen de staat Palestina? En welke zijn voor sancties tegen Israël? In aanloop naar de verkiezingen van 22 november presenteert The Rights Forum een overzicht van de standpunten van de partijen rond de kwestie-Israël/Palestina.
Er valt veel te kiezen bij de Tweede Kamer-verkiezingen van 22 november 2023, in ieder geval als het gaat om de kwestie-Israël/Palestina. Dat blijkt uit de Kieswijzer van The Rights Forum, een overzicht van de standpunten van de 17 belangrijkste politieke partijen. De Kieswijzer is een hulpmiddel om op 22 november een verantwoorde keus te kunnen maken.
The Rights Forum analyseerde de verkiezingsprogramma’s van de 17 partijen en hun stemgedrag bij moties sinds de vorige Tweede Kamer-verkiezingen op 17 maart 2021. Aan de hand daarvan zijn profielen van de partijen opgesteld, die hun opvattingen over acht specifieke onderwerpen weergeven.
Enkele daarvan hebben betrekking op de actualiteit van de wrede oorlog die Israël momenteel in Gaza voert. Zo zijn tien van de 17 partijen tegen een staakt-het-vuren in Gaza, en hebben diezelfde tien partijen er geen moeite mee dat Israël uithongering als oorlogswapen inzet tegen de bevolking van Gaza, ondanks een resolutie van de VN-Veiligheidsraad die dat expliciet verbiedt.
Onder de andere onderwerpen is onder meer de vraag of de partijen Palestina als staat erkennen, of zij de mening van mensenrechtenorganisaties delen dat Israël zich schuldig maakt aan de misdaad van apartheid, en of zij bereid zijn de militaire samenwerking met Israël te beëindigen of sancties te treffen tegen Israëlische schendingen van het internationaal recht, zoals de bouw van illegale kolonies (‘nederzettingen’).
De Kieswijzer laat scherpe verschillen tussen de partijen zien, die in hoge mate principieel van aard zijn. Enerzijds betuigt een aantal partijen onvoorwaardelijke steun aan het Israëlische bezettingsregime, al ondermijnen zij daarmee de internationale rechtsorde en Nederlandse en Europese wet- en regelgeving. Dit zijn de ChristenUnie, SGP, PVV, Forum voor Democratie, JA21 en BVNL, en in iets mindere mate VVD, BBB, Nieuw Sociaal Contract (Omtzigt) en CDA.
Aan de andere kant zien we partijen die een tegenovergestelde positie innemen. Dit zijn met name BIJ1 en DENK, evenals de Partij voor de Dieren en de SP. De overige partijen – GroenLinks/PvdA, D66, Volt – nemen een tussenpositie in, waarbij vooral opvalt dat geen van hen pleit voor sancties tegen Israëls politiek van illegale bezetting en kolonisering. Hoewel in debatten en in hun verkiezingsprogramma’s zowel D66 als GL-PvdA buitengewoon kritisch zijn, bleef het vooral bij mooie woorden. D66 gedoogde als regeringspartij de carte blanche voor Israël, GL-PvdA ondernam weinig tot geen initiatieven om een einde van de bezetting dichterbij te brengen.