In een parlementaire nota beschuldigen Tweede Kamerleden Gert-Jan Segers (ChristenUnie) en Ulysse Ellian (VVD) The Rights Forum opnieuw ongefundeerd van antisemitisme. In een brief eisen we dat die lasterlijke beschuldiging direct wordt verwijderd.
Amsterdam, 18 december 2022
Geachte heren Segers en Ellian,
Hierbij reageer ik namens The Rights Forum op uw initiatiefnota aanpak antisemitisme.
Als humanitair in hart en nieren, en als directeur van een op de rechtsorde gebaseerde ngo, juich ik de aanpak van racisme, waaronder antisemitisme, van harte toe. Dit met de aantekening dat over de door u voorgestelde aanpak een serieus debat te voeren valt.
The Rights Forum is een mensenrechtenorganisatie die opkomt voor vrede en rechtvaardigheid, gebaseerd op het internationaal recht, in Israël en Palestina. Wij staan voor de onvoorwaardelijke gelijkheid van elk individu, ongeacht diens religie, nationaliteit, etnische achtergrond, sociale klasse, seksuele oriëntatie, gender, leeftijd of welk ander criterium dan ook.
Onze organisatie en achterban vormen een afspiegeling van dat uitgangspunt, gekenmerkt door een grote verscheidenheid in godsdienstige en politieke opvattingen, leeftijd, afkomst en sociale klasse. Zoals de heer Segers eerder in een persoonlijk gesprek toevertrouwd zijn in onze organisatie meerdere Joodse Nederlanders actief, onder wie nazaten van Holocaust-slachtoffers. Ook onze achterban telt een substantieel aantal Joden.
Wij zijn verbijsterd en diep geraakt door de in de initiatiefnota opgenomen opmerkingen over The Rights Forum. In paragraaf 3.3.2 schrijft u: ‘Het afgelopen jaar zagen we ook bij The Rights Forum dat kritiek op het handelen van de Israëlische overheid doorsloeg richting een WOB-verzoek met een intimiderend en antisemitisch karakter. […] Het verzoek riep immers herinneringen op aan een zeer duistere periode, waarin ook gevraagd werd naar de Joodse contacten van personen of organisaties.’
We stellen vast dat u hiermee – in uw rol van parlementariër – zware beschuldigingen uit aan het adres van een gerespecteerde maatschappelijke organisatie. Hierbij dient te worden benadrukt dat beschuldigingen van antisemitisme behoren tot de ernstigste die er zijn. Ongeacht hun juistheid richten ze schade aan en laten zelfs op lange termijn een smet achter.
Waartoe de door u geuite beschuldigingen concreet leiden weten we uit ervaring. Begin dit jaar brachten ze een complete hetze tegen The Rights Forum op gang, inclusief ernstige bedreigingen, met ingrijpende gevolgen voor onze organisatie, medewerkers en reputatie. Het desondanks herhalen ervan in uw nota brengt tastbare risico’s met zich mee. Niet alleen voor ons, maar ook voor devaluatie van het begrip ‘antisemitisme’.
Gezien die hoge inzet mag van parlementariërs worden geëist dat beschuldigingen van antisemitisme berusten op onbetwistbaar bewijs. Daar komt bij dat uw beschuldigingen strafbare feiten betreffen. In Nederland worden burgers geacht onschuldig te zijn totdat hun schuld door een rechter is vastgesteld. Dat is niet gebeurd. Sterker, in de afgelopen elf maanden is nooit een aanklacht tegen ons ingediend. Niet voor niets: zo’n aanklacht heeft geen enkele kans van slagen.
Al in februari en maart hebben wij in artikelen alle beschuldigingen weerlegd. In april beschreven we het bredere perspectief waarin de tegen ons gevoerde hetze dient te worden begrepen. Op 15 december jl. publiceerden we een uitgebreid voortgangsartikel over de stand van zaken rond ons Wob-verzoek. Wij rekenen erop dat u daar terdege kennis van hebt genomen.
Daarnaast hebben wij klachten ingediend of procedures aangespannen. Inmiddels zijn wij door de Raad voor de Journalistiek in het gelijk gesteld in een zaak tegen het Algemeen Dagblad voor het publiceren van citaten waarin ons Wob-verzoek werd vergeleken met ‘het onthullen van Joodse contacten’ en ‘plakken van gele sterren’. De krant bood excuses en ter rectificatie een interview aan.
Een tweede voorbeeld is de klacht die wij indienden tegen het Joods Politie Netwerk vanwege zijn publicatie op Facebook. Daarin werd advies gegeven over het doen van aangifte tegen The Rights Forum vanwege ons ‘antisemitisch aandoende Wob-verzoek’. Onze klacht is uiterst serieus genomen en bekwaam afgehandeld. In een brief bood de directeur Korpschef van de Nationale Politie excuses aan voor de formulering.
Ik beschrijf deze twee voorbeelden omdat ze specifiek afrekenen met de beschuldigingen die u in uw initiatiefnota repeteert. Op grond van bovenstaande zijn wij van oordeel dat u ondanks de voorspelbare impact en risico’s uiterst onzorgvuldig en vrijblijvend omgaat met beschuldigingen van antisemitisme, waarvan bovendien nadrukkelijk is vastgesteld dat die ongefundeerd zijn.
Er is nog een ander facet dat uw beschuldigingen aan het adres van The Rights Forum onaanvaardbaar maakt. Ze zijn namelijk überhaupt niet op ons van toepassing. De door u herhaalde insinuatie dat wij universiteiten zouden hebben gevraagd naar ‘Joodse contacten van personen of organisaties’ is aantoonbaar onjuist en onder de gordel. Zowel in onze publicaties als in een persoonlijk gesprek met de heer Segers hebben we deze aantijging afdoende ontzenuwd.
Naar verluidt hebben een of meer universiteiten hun medewerkers op eigen gezag gevraagd naar ‘contacten met Joodse personen of organisaties’. Bewijzen daarvan hebben wij nooit gezien, maar mocht het kloppen dan delen wij het onbegrip erover. Met ons Wob-verzoek heeft dat echter niets te maken. Mocht daar al onduidelijkheid over hebben bestaan, dan hadden universiteiten – zoals nadrukkelijk vermeld – contact kunnen opnemen over verduidelijking of aanpassing. Dat is niet gebeurd. Sterker, wij moesten de (chaotische) reactie van de universiteiten uit de media vernemen.
In ons Wob-verzoek vroegen we uitsluitend naar institutionele contacten tussen universiteiten en organisaties die het beleid van Israël ondersteunen – en die op enigerlei wijze betrokken zijn bij inbreuk op de vrijheid van meningsuiting van academici en studenten die opkomen voor gelijke rechten voor Palestijnen in Israël en bezet Palestijns gebied. Daaronder bevinden zich zowel christelijke, Joodse als seculiere organisaties.
Wij maken ons ernstige zorgen over de inperking van de vrijheid van meningsuiting die het gevolg is van de activiteiten van deze organisaties en hebben hen om die reden in het Wob-verzoek opgenomen. De gevolgen van die activiteiten zijn ruimschoots gedocumenteerd en hebben wij ook zelf ervaren. Een voorbeeld is een door ons georganiseerde lezing van Joods-Israëlische en Palestijnse mensenrechtenverdedigers aan de Universiteit Leiden; externe organisaties trachtten die op valse gronden geannuleerd te krijgen.
In de initiatiefnota wordt verder gesproken over een ‘intimiderend karakter’ van ons Wob-verzoek. Ook The Rights Forum is in het recente verleden geconfronteerd met een Wob-verzoek waarin werd gevraagd naar onze contacten met het ministerie van Buitenlandse Zaken. We kunnen bevestigen dat zoiets een zeker intimiderend karakter heeft, zeker gezien de in ons geval anonieme aanvrager. Desondanks hebben wij meegewerkt. Een Wob/Woo-verzoek is een democratisch middel waarvan elke burger gebruik kan maken. Dat hebben wij te respecteren en dat doen we ook. Bovendien hebben wij niets te verbergen: onze communicatie met ministeries, Tweede Kamerleden en anderen is volledig transparant en in lijn met wat wij daarover publiceren.
Op grond van bovenstaande argumenten verzoeken wij u met klem om de genoemde passage over The Rights Forum uit uw nota te schrappen. Separaat zullen wij de Commissie Justitie en Veiligheid verzoeken om over ons Wob-verzoek en de gang van zaken te worden gehoord.
Graag verneem ik op korte termijn uw reactie.
Met vriendelijke groet,
Gerard Jonkman, directeur The Rights Forum