Wie bij de Europese verkiezingen wil bijdragen aan rechtvaardigheid in de kwestie-Israël/Palestina, adviseren wij te stemmen op GroenLinks-PvdA, SP of Partij voor de Dieren. Ook D66 en Volt staan overwegend voor rechtvaardigheid. Alle overige partijen steunen de Israëlische bezetting.
Op 6 juni vinden in Nederland de verkiezingen voor het Europees Parlement plaats. Gezien het verschrikkelijke geweld en onrecht waarmee Israël al acht maanden huishoudt in de Gazastrook, is de kans groot dat kiezers zich meer dan ooit afvragen hoe zij met hun stem zo optimaal mogelijk kunnen bijdragen aan rechtvaardigheid. Met dit artikel bieden wij de kiezer een handvat.
Nog maar een half jaar geleden, een week voor de Tweede Kamerverkiezingen van 22 november 2023, publiceerden we een Kieswijzer, die nog heel weinig aan actualiteit heeft ingeboet. Daarin gaven we de standpunten van de partijen met betrekking tot de kwestie-Israël/Palestina weer. De verkiezingen resulteerden in een forse overwinning voor de partijen die op grond van hun standpunten en stemgedrag bij moties als steunpilaren van het illegale Israëlische bezettings- en koloniseringsregime kunnen worden beschouwd.
Beschikten deze partijen voor de verkiezingen gezamenlijk over 87 van de 150 zetels (58 procent), sinds de verkiezingen zijn dat er 103 (69 procent). Dit blok leunt in sterke mate op de vier partijen die naar het zich laat aanzien binnenkort het kabinet-Schoof zullen vormen: PVV (37 zetels), VVD (24), NSC (20) en BBB (7). Verder maken FvD (3), JA21 (1) en de drie christelijke partijen CDA (5), ChristenUnie (3) en SGP (3) deel uit van dit pro-bezetting-blok. Een stem op een van deze partijen is, als het om de kwestie-Israël/Palestina gaat, een stem voor bezetting en ander onrecht.
Daartegenover staan de partijen die, zoals onze Kieswijzer liet zien, een tegenovergestelde of een tussenpositie innemen. Dit ‘anti-bezetting-blok’ daalde bij de verkiezingen van 63 zetels (42 procent) naar 47 zetels (31 procent). Het bestaat uit GroenLinks-PvdA (25 zetels), D66 (9), SP (5), DENK (3), PvdD (3) en Volt (2). Tussen de standpunten van deze partijen bestaan verschillen, zoals onze Kieswijzer liet zien. De partijen hebben echter gemeen dat zij het internationaal recht en de mensenrechten hoog in het vaandel hebben staan, in tegenstelling tot het pro-bezetting-blok.
Het stemgedrag van de partijen bij vier recente moties met betrekking tot de kwestie-Israël/Palestina geeft ook inzicht in de onderlinge verschillen. Het pro-bezetting-blok stemde in zijn geheel tegen alle de vier moties, die zodoende alle werden verworpen. Het anti-bezetting-blok stemde in twee van de vier gevallen in zijn geheel vóór.
Dat betrof allereerst een motie van GroenLinks-PvdA over het erkennen van een onafhankelijke Palestijnse staat, en ten tweede een motie van Volt over het vaststellen van een nationaal sanctiepakket tegen de Israëlische regering, nu Israël de stad Rafah in de Gazastrook is binnengevallen.
Daarnaast was er een motie van de SP over het opschorten van de militaire samenwerking met Israël, indien het Internationaal Strafhof daadwerkelijk arrestatiebevelen uitvaardigt tegen drie kopstukken van Hamas en de Israëlische bewindslieden Netanyahu en Gallant. D66 stemde tegen deze motie, en samen met Volt ook tegen een motie van DENK, die de regering opriep zich aan te sluiten bij Zuid-Afrika in de genocidezaak tegen Israël bij het Internationaal Strafhof.
Nederlandse stemgerechtigden die op positieve wijze – dat wil zeggen pro-internationaal recht en pro-mensenrechten – invloed willen uitoefenen in de kwestie-Israël/Palestina, wordt op grond hiervan aangeraden op 6 juni te stemmen op GroenLinks-PvdA, SP of Partij voor de Dieren. Ook D66 en Volt stemmen bij moties in het algemeen in lijn met het internationaal recht en voor gelijkheid en rechtvaardigheid. Voor de verschillen tussen deze partijen wijzen wij nogmaals naar onze Kieswijzer, en wie strategisch wil stemmen kan ook een blik werpen op de peilingen. Die laten een week voor de verkiezingen een nek-aan-nek-race zien tussen PVV en GroenLinks-PvdA.