De verschrikkelijke aanslagen in Israël zijn de onvermijdelijke uitkomst van decennia falende internationale politiek. Het aanpakken van de grondoorzaken van het conflict en het respecteren van de rechten van alle betrokkenen dienen nu prioriteit te krijgen. Maak niet dezelfde fouten als voorheen, waarschuwt The Rights Forum.
Woorden schieten tekort om de gruwelijke terreurdaden te beschrijven waarvan we dit weekend getuige zijn geweest. De aanval van Hamas op Israëlische burgers tart elke verbeelding en verdient scherpe veroordeling.
De schok die de aanval teweeg heeft gebracht wordt vergeleken met de verbijstering die volgde op de aanslagen van 11 september 2001. Daarin ligt een kostbare les besloten. Want destijds leidde de geschoktheid niet tot leiderschap en broodnodige analyse, maar tot wilde retoriek en ondoordacht handelen waarvan de gevolgen nog nadreunen. Oorzaken werden niet geadresseerd en het geweld stapelde zich op – in Afghanistan, Irak en elders.
Onze leiders hebben de plicht om te voorkomen dat diezelfde fout opnieuw wordt gemaakt. Dat lijkt niet te gebeuren. Zo stelde premier Rutte dat het geweld van Hamas ‘zonder aanleiding’ plaatsvond. En beweerde minister Yesilgöz dat het nu geen pas geeft om de oorzaken te analyseren. Onder het mom dat ‘Israël het recht heeft zich te verdedigen’ lijkt eens te meer ruim baan te worden gegeven aan disproportioneel Israëlisch geweld.
Daarmee zetten zij de trend voort die juist tot de aanslagen van Hamas heeft geleid. De onwil om de grondoorzaken van het ‘conflict’ te analyseren en de rechten van de partijen in gelijke mate te honoreren hebben een situatie gecreëerd waarin voor de Palestijnen geen zicht meer bestaat op een toekomst.
De situatie in de Gazastrook geldt als voorbeeld bij uitstek. Daar leven 2,1 miljoen Palestijnen, onder wie anderhalf miljoen (nazaten van) vluchtelingen, opgepropt in een humanitaire hel, blootgesteld aan een al 16 jaar durende wurgende blokkade en repeterend zwaar geweld dat grote delen van de Gazastrook in puin heeft gelegd. Vreedzame protesten zoals de Grote Mars van Terugkeer werden door Israël beantwoord met een kogelregen, met honderden doden en tienduizenden gewonden als gevolg.
De internationale gemeenschap stond erbij en keek ernaar. Het Israëlische geweld en de blokkade worden op hun beloop gelaten. De bevolking van Gaza dient zich in haar lot te schikken, haar rechten doen er niet toe. Niet alleen in Gaza, maar ook op de Westelijke Jordaanoever en in Oost-Jeruzalem, waar de Palestijnen al 56 jaar gebukt gaan onder een gewelddadige bezetting.
Voor de Palestijnen bestaan in deze situatie in feite drie scenario’s: naar elders vertrekken, berusten in een leven als derderangs burger, of verzet. Tegen die achtergrond moet het geweld van dit weekend, hoe afkeurenswaardig in deze vorm ook, worden gezien. Zoals analist Marwan Bishara zaterdag stelde: ‘The Palestinians have made it clear today that they would rather fight on their feet for justice and freedom than die on their knees in humiliation. It is high time the Israelis heed the lessons of history.’
Deze destructieve dynamiek moet nu een halt worden toegeroepen. De verantwoordelijkheid daarvoor ligt bij de internationale gemeenschap. Het nog langer negeren van de rechten van de Palestijnen is geen optie meer. Het tolereren van bezetting en blokkade evenmin. De les van dit weekend is ten overvloede dat de internationale aanpak van het nu 75 jaar durende conflict volstrekt failliet is en catastrofale gevolgen heeft, niet alleen voor de Palestijnen maar ook voor de Israëli’s.
Dat is onze klemmende boodschap, om te beginnen aan politiek Den Haag, de internationale ‘Hoofdstad van Vrede en Recht’. Onze visie werd zondagavond in heldere taal verwoord door Berber van der Woude, bestuurslid van The Rights Forum, aan tafel bij het tv-programma Op1. Luister daarnaar, is onze oproep. En vermijd de fouten uit het verleden.